خطبه  4 قسمت دوم

جدول اعراب خطبه 4 قسمت اول

 
      بِــــــــــنَا      اهْتَدَيْتُمْ   فِي الظَّلْمَاءِ،   وَ      تَسَنَّمْتُمْ     ذُرْوَةَ   الْعَلْيَاءِ. باء سببیه، حرف جر محلا مجرور ماضی،اِفْتِعال جار و مجرور حرف عطف ماضی،تَفَعُّل،معطوف مفعول به مضاف الیه جار و مجرور متعلق به اهْتَدَيْتُمْ فاعل تُم متعلق به اهْتَدَيْتُمْ   فاعل تُم منصوب مجرور       وَ         بِــــــــــنَا      أَفْجَرْتُمْ  عَنِ السِّرَارِ.    وُقِرَ     سَمْعٌ     لَمْ يَفْقَهِ حرف عطف باء سببیه، حرف جر محلا مجرور ماضی،اِفْعال جار و مجرور ماضی مجهول نائب فاعل مضارع مجزوم   جار و مجرور متعلق به أَفْجَرْتُمْ فاعل أنتم مستتر متعلق به أَفْجَرْتُمْ مبنی بر فتح مرفوع فاعل هو مستتر   کسره به دلیل التقای ساکنین      الْوَاعِيَةَ ،        وَ         كَيْفَ    يُرَاعِي  النَّبْأَةَ     مَنْ        أَصَمَّتْــــــــهُ مفعول به حرف عطف حرف استفهام مضارع،مُفاعَلَة مفعول به فاعل یُراعِی ماضی مجرد مفعول به منصوب   مبنی بر فتح ناقص یائی منصوب محلا مرفوع مفرد مونث غائب محلا منصوب جمله"لَم..."صفت سَمْعٌ و محلا منصوب   ‌اسم موصول جمله " أَصَمَّتْهُ" صله، "هـ"‌ضمیر عائد   الصَّيْحَةُ ؟  رُبِطَ        جَنَانٌ     لَمْ يُفَارِقْـــــــهُ    الْخَفَقَانُ . مَا زِلْتُ    أَنْتَظِرُ فاعل ماضی مجهول مجرد نائب فاعل مضارع مجزوم،مُفاعَلَة مفعول به فاعل فعل؟ مضارع،اِفْتِعال مرفوع مبنی بر فتح مرفوع مبنی بر سکون محلا منصوب مرفوع فاعل أنا مستتر فاعل أنا مستتر   جمله "رُبِطَ" ،جمله دعائیه است جمله " لَمْ يُفَارِقْهُ..." صفت جَنَانٌ و محلا منصوب         بِكُمْ       عَوَاقِبَ      الْغَدْرِ،     وَ       أَتَوَسَّمُـــــكُمْ      بِحِلْيَةِ   الْمُغْتَرِّينَ جار و مجرور مفعول به، مضاف مضاف الیه حرف عطف مضارع، تَفَعُّل مفعول به جار و مجرور مضاف الیه متعلق به أَنْتَظِرُ منصوب مجرور   فاعل أنا مستتر محلا منصوب متعلق به أَتَوَسَّمُ مجرور به "یـ"   .   حَتَّى        سَتَرَنِــــــــي       عَنْـــــــكُمْ        جِلْبَابُ   الدِّينِ ،   وَ حرف ابتدائیه ماضی مجرد مفعول به حرف جر مجرور به حرف جر فاعل مضاف الیه حرف عطف مبنی بر سکون مبنی بر فتح تقدیراً منصوب جار و مجرور متعلق به سَتَرَ مرفوع مجرور        بَصَّرَنِـــــيـــــــــكُمْ     صِدْقُ   النِّيَّةِ .      أَقَمْتُ         لَـــــــكُمْ ماضی،تَفْعیل مفعول به اول مفعول به دوم فاعل مضاف الیه ماضی مجرد لام وقایه مفعول به مبنی بر فتح محلا منصوب محلا منصوب مرفوع مجرور فاعل أنا مستتر مبنی بر فتح محلا منصوب    عَلَى سَنَنِ   الْحَقِّ   فِي جَوَادِّ  الْمَضَلَّةِ ،  حَيْثُ      تَلْتَقُونَ       وَ           لَا جار و مجرور مضاف الیه جار و مجرور مضاف الیه ظرف زمان مضارع مجرد حرف ربط لای نفی جنس متعلق به أقَمتُ مجرور متعلق به أقَمتُ مجرور مبنی بر رفع فاعل أنتُم مستتر   خبرش محذوف    دَلِيلَ ،         وَ          تَحْتَفِرُونَ          وَ    لَا تُمِيهُونَ . اسم لای نفی جنس حرف ربط مضارع،اِفْتِعال، معطوف به تَلْتَقُونَ حرف ربط مضارع منفی منصوب   فاعل أنتُم مستتر   فاعل أنتُم مستتر  
ادامه نوشته

متن و الفاظ خطبه 4- قسمت 1

خطبه 4- قسمت 1

و هي من أفصح كلامه ( عليه‏السلام  ) و فيها يعظ الناس و يهديهم من ضلالتهم و يقال إنه خطبها بعد قتل طلحة و الزبير

 

 

بِنَا اهْتَدَيْتُمْ فِي الظَّلْمَاءِ، وَ تَسَنَّمْتُمْ ذُرْوَةَ الْعَلْيَاءِ . وَ بِنَا أَفْجَرْتُمْ عَنِ السِّرَارِ. وُقِرَ سَمْعٌ لَمْ يَفْقَهِ الْوَاعِيَةَ ، وَ كَيْفَ يُرَاعِي النَّبْأَةَ مَنْ أَصَمَّتْهُ الصَّيْحَةُ ؟ رُبِطَ جَنَانٌ لَمْ يُفَارِقْهُ الْخَفَقَانُ . مَا زِلْتُ أَنْتَظِرُ بِكُمْ عَوَاقِبَ الْغَدْرِ، وَ أَتَوَسَّمُكُمْ بِحِلْيَةِ الْمُغْتَرِّينَ . حَتَّى سَتَرَنِي عَنْكُمْ جِلْبَابُ الدِّينِ ، وَ بَصَّرَنِيكُمْ صِدْقُ النِّيَّةِ . أَقَمْتُ لَكُمْ عَلَى سَنَنِ الْحَقِّ فِي جَوَادِّ الْمَضَلَّةِ ، حَيْثُ تَلْتَقُونَ وَ لَا دَلِيلَ ، وَ تَحْتَفِرُونَ وَ لَا تُمِيهُونَ .

 


معنی فارسی الفاظ خطبه 4- قسمت 1

 

«اهْتَدَيتُم»= فعل ماضی جمع مذکر مخاطب، باب افتعال، هدایت یافتید.

«ظَلْمَاء»=اسم، تاریکی

«تَسَنَّمْتُمْ»= فعل ماضی جمع مذکر مخاطب، باب تفعل، بر روی آن برآمدید.

«ذُرْوَة»=

«عَلْيَاء»=اسم، سر کوه، آسمان، مکان عالی

«أَفْجَرْتُمْ»=

«سِرَار»= اسم، يكى دو شب آخر ماه كه ماه در آن پنهان است، کنایه از تاریکی

«وُقِرَ»= فعل مجهول، مجرد،مفرد مذکر غایب، گوشش کر یا سنگین شد.

«سَمْع»=اسم، گوش

«يَفْقَه»= فعل مضارع،مجرد، مفرد مذکر غایب، درک کرد،فهمید.

«وَاعِيَة»=اسم،مؤنث واعی- آواز،فریاد

«يُرَاعِي»=فعل مشارع باب مفاعلۀ، مفرد مذکر غایب، توجه کند، بشنود

«نَّبْأَة»=اسم، آواز آهسته و خفی

«أَصَمَّتْ»=فعل ماضی، مفرد مؤنث غایب، کر کرد.

«صَيْحَة»=اسم، بانگ بلند، بانگ صور

«رُبِطَ»=فعل ماضی مجهول مجرد، مفرد مذکر غایب، بسته شد، پیوند یافت

«جَنَان»= اسم، قلب

«يُفَارِقُ»=فعل مضارع باب مفاعلۀ، مفرد مذکر غایب، از آن جدا می‌شود.

«خَفَقَان»=مصدر مجرد، اضطراب، جنبیدن

«مَا زِلْتُ»= ؟ همواره

«أَنْتَظِرُ»= فعل ماضی باب افتعال ،متکلم وحده، انتظار می کشیدم

«عَوَاقِب»=اسم، جمع مکسر عاقبۀ، پی آمد

«غَدْرِ»= اسم،خیانت، بی وفایی ،ريا،پیمان شکنی

«أَتَوَسَّمُ»= فعل مضارع باب تفعُّل، به فراست درمی یافتم

«ِحِلْيَة»= اسم، زیور، پیرایه

«مُغْتَرِّين»=اسم مفعول باب افتعال، جمع مذکر، فریب خوردگان

«سَتَرَ»=فعل ماضی مجرد، مفرد مذکر غایب، پوشانید

«جِلْبَاب»=اسم، نوعی لباس

«بَصَّرَ»=فعل ماضی باب تفعیل، مفرد مذکر غایب، آشکار کرد.آگاهی داد

«صِدْق»=اسم، راستی

«نِيَّةِ»=اسم، باطن ، نیت

«أَقَمْتُ»=فعل ماضی مجرد، متکلم وحده، به پای داشتم

«سَنَن»=اسم، راه

«جَوَاد»=اسم،جمع مکسر جادّۀ، شاهراه

«مَضَلَّة»=اسم مکان، آنچه که در آن مردم سردرگم شوند.

«تَلْتَقُون»=فعل مضارع باب افتعال، ناقص یائی، جمع مذکر مخاطب،دیدار کردید، برخورد کردید.

«دَلِيل»= اسم، راهنما

«تَحْتَفِرُونَ»=فعل مضارع باب اِفتعال، جمع مذکر مخاطب، چاه می کندید، زمین را میکاویدید.

«تُمِيهُونَ»= فعل مضارع باب اِفعال، جمع مذکر مخاطب، به آب نمی رسیدید.

 

اسناد الفاظ در ادامه مطلب...

ادامه نوشته

جدول اعراب قسمتی از خطبه 2

جدول اعراب

 

   وَ      أَشْهَــدُ       أَنْ          لَا        إِلَــهَ       إِلَّا       اللَّهُ   وَحْدَهُ

حرف عطف

فعل مضارع

حرف مصدری

لای نفی جنس

اسم لای نفی جنس

حرف استثناء

بدل

حال

 

فاعل أنا مستتر

مبنی بر سکون

مبنی بر سکون

منصوب

برای حصر

مرفوع

منصوب

 

لااله مبتدا محلإمرفوع موجود خبر محذوفُ الله بدل از مبتدا و یا بدل از ضمیر پنهان در موجود

 

 

   لَا     شَرِيكَ     لَهُ     شَهَادَةً      مُمْتَحَناً      إِخْلَاصُـــــــهَا       مُعْتَقَداً

لای نفی جنس

اسم لا

جار  و مجرور

مفعول مطلق

صفت سببی ،تابع-ً

فاعل

مضاف الیه

صفت سببی تابع-ً

 

منصوب

خبرلا، محلا مرفوع

منصوب

اسم مفعول

مرفوع

محلا مجرور

اسم مفعول

جمله حال و منصوب

 

جمله های" ممتحناً... "و "معتقداً..." صفت برای شهادةً و محلا منصوب

 

 مُصَاصُــهَا      نَتَمَسَّكُ          بِهَا      أَبَداً       مَا             أَبْقَــــا نَا            

فاعل

مضاف الیه

فعل مضارع باب تفعل

جار و مجرور

ظرف زمان

اسم موصول

فعل ماضی ناقص

مفعول به

مرفوع

محلا مجرور

فاعل نحن مستتر

متعلق به نَتَمَسَّکُ

منصوب

 

فاعل هو مستتر

محلا منصوب

 

جمله " نَتَمَسَّكُ..." صفت برای شَهَادَةً و محلا منصوب

 

 

    وَ نَدَّخِــرُ هَا        لِــــأَهَاوِيلِ     مَا           يَلْقَـــا نَا           فَـــــــ

فعل مضارع

مفعول به

حرف جر 

مجرور

اسم موصول

فعل مضارع

مفعول به

فاء تفریع و سببیه

فاعل نحن مستتر

محلا منصوب

متعلق به نَدَّخِرُ

 

صله،فاعل هو مستتر

محلا منصوب

مبنی بر فتح

جمله " نَدَّخِرُ..." صفت برای شَهَادَةً و محلا منصوب

صفت برای "أَهَاوِيل" و محلا منصوب

 

 

  ـإِنَّـــــــــــــهَا          عَزِيمَةُ      الْإِيمَانِ     وَ       فَاتِحَةُ    الْإِحْسَانِ   وَ

حرف مشبهة بالفعل

اسم إِنَّ

خبر إِنَّ - مضاف

مضاف الیه

حرف عطف

معطوف به عَزِيمَةُ

مضاف الیه

حرف عطف

مبنی بر فتح

محلا منصوب

مرفوع

مجرور

 

مرفوع

مجرور

 

 

مَرْضَاةُ     الرَّحْمَنِ      وَ      مَدْحَرَةُ   الشَّيْطَانِ

معطوف

مضاف الیه

حرف عطف

معطوف

مضاف الیه

مرفوع

مجرور

 

مرفوع

مجرور

 
اسناد اعرلب در ادامه مطلب
ادامه نوشته

معنی فارسی الفاظ قسمتی از خطبه 2

«أَشْهَدُ » = فعل مضارع متکلم وحده، گواهی می‌دهم.

«إِلَه» = اسم ، خدا

«وَحْدَه» = اسم، یکتا

«شَرِيك» = اسم

«شَهَادَة» = مصدر، گواهی دادن

«مُمْتَحَن» = اسم مفعول باب افتعال، آزموده شده

«إِخْلَاص» = مصدر باب إفعال، پاک بودن، خالص بودن

«مُعْتَقَد» = اسم مفعول باب افتعال، باور، اعتقاد

«مُصَاص» = خالص و پاک هر چیزی

«نَتَمَسَّک» = فعل مضارع باب تفعل، متکلم مع الغیر، می‌آویزیم، چنگ می‌زنیم

«أَبَداً»  = ظرف زمان برای تأکید مستقبل در نفی و اثبات، هرگز، همواره

«أَبْقَی» = فعل ماضی مفرد مذکر غایب،ناقص یائی، بر جای گذاشت

«نَدَّخِر» = فعل مضارع باب افتعال، متکلم مع الغیر،ذخیره می‌کنیم

«أَهَاوِيل» = اسم، جمع مکسر هوْل، ترس

«يَلْقَی» = فعل مضارع مفرد مذکر غایب،ناقص یائی،برخورد می‌کند

«عَزِيمَة» = مصدر، آهنگ، اراده قوی

«ايمَان» = مصدر باب افعال، عقیده داشتن،نقیض کفر

«فَاتِحَة» = مؤنث فَاتِح، آغاز هر چیز

«إحْسَان» = مصدر باب اِفْعال،نیکی

«مَرْضَاة» = مصدر میمی،خشنودی

«رَحْمَن» = صفت مشبهه بر وزن فعلان، بخشنده

«مَدْحَرَة» = مصدر میمی،راندن، طرد کردن

 

اسناد الفاظ در ادامه مطلب

ادامه نوشته

متن و ترجمه فارسی قسمتی از خطبه 2

قسمتی از خطبه 2

بعد انصرافه من صفّین

 وَ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ شَهَادَةً مُمْتَحَناً إِخْلَاصُهَا مُعْتَقَداً مُصَاصُهَا نَتَمَسَّكُ بِهَا أَبَداً مَا أَبْقَانَا وَ نَدَّخِرُهَا لِأَهَاوِيلِ مَا يَلْقَانَا فَإِنَّهَا عَزِيمَةُ الْإِيمَانِ وَ فَاتِحَةُ الْإِحْسَانِ وَ مَرْضَاةُ الرَّحْمَنِ وَ مَدْحَرَةُ الشَّيْطَانِ

ترجمه فارسی

و گواهی میدهم که خدایی جز اَللّه نیست یگانه است و شریکی ندارد، چنان گواهی که اخلاصش آزموده شده و پاکی‌اش به باور آمده است، مادام که خداوند زنده‌مان دارد،‌بدان درمی‌آویزیم و آن را برای ترسها و دشواریهایی که به ما می‌رسند،‌می‌اندوزیم ؛ چرا که این گواهی عزم راسخ در ایمان و سرآغاز نیکی و خشنودی خدای بخشاینده و دورکننده شیطان است.

 

اسناد اعراب و اسناد الفاظ خطبه 16

جدول اعراب الفاظ خطبه 16

معنی فارسی الفاظ خطبه 16

متن  و ترجمه خطبه 16

اسناد اعراب الفاظ و اسناد معنی فارسی الفاظ خطبه 15

 

ادامه نوشته

جدول اعراب الفاظ خطبه 15

وَ    اللَّهِ        لَوْ          وَجَدْتُـــــــــــهُ         قَدْ           تُزُوِّجَ

جار و مجرور

حرف شرط

فعل شرط

مفعول به

حرف تحقیق

ماضی مجهول  باب تفعل

"و" حرف قسم

مبنی بر سکون

محلا مجزوم

محلا منصوب

جمله حال از مفعولٌ به وجدته،محلا منصوب

          بِهِ                     النِّسَاءُ        وَ                     مُلِكَ 

"باء"استعانت،حرف جر

نائب فاعل

حرف ربط

ماضی مجهول مجرد

جار و مجرور متعلق به تزوج

مرفوع

 

جمله حال از مفعولٌ به وجدته،محلا منصوب

 بِــــــــــهِ             الْإِمَاءُ،           لَــــــــــــــــرَدَدْتُــــــــــــــــــهُ    

"باء"استعانت،حرف جر

نائب فاعل

حرف تأكيد

ماضی مجرد

مفعول به

جار و مجرور متعلق به ملک

مرفوع

رابط جواب شرط

جزاء شرط- محلا مجزوم

محلا منصوب

 فَـــــــــــــــــإِنَّ          فِي الْعَدْلِ         سَعَةً        وَ           مَنْ 

حرف ربط

 مشبهُ بالفعل 

جار و مجرور

اسم انّ

حرف

اسم موصول

فاء تفریع

مبنی بر فتح

خبر مقدم انّ،محلا مرفوع

منصوب

استیناف

مبنی بر سکون

 ضَاقَ              عَلَيْهِ            الْعَدْلُ      فَــــــالْجَوْرُ        عَلَيْهِ  

ماضی مجرد

جار و مجرور متعلق به ضاق

فاعل، مرفوع

حرف عطف

مبتدا

جار و مجرور

جمله "ضاق..." صله، "هاء"  ضمیر عائد

 

جواب من لفظ

مرفوع

متعلق به اضیق

 أَضْيَقُ

خبر،مرفوع

افعل تفضیل

اسناد اعراب و اسناد معنی الفاظ خطبه 14

 

ادامه نوشته

متن و ترجمه و معنی فارسی الفاظ خطبه 15

خطبه 15

و من كلام له عليه‏السلام فيما رده على المسلمين من قطائع عثمان رضي الله عنه‏

 وَ اللَّهِ لَوْ وَجَدْتُهُ قَدْ تُزُوِّجَ بِهِ النِّسَاءُ وَ مُلِكَ بِهِ الْإِمَاءُ-  لَرَدَدْتُهُ-  فَإِنَّ فِي الْعَدْلِ سَعَةً- 

وَ مَنْ ضَاقَ عَلَيْهِ الْعَدْلُ فَالْجَوْرُ عَلَيْهِ أَضْيَقُ

ترجمه

درباره آنچه به مسلمین بازگرداند از املاکی که عثمان به برخی بخشیده بود.

به خداوند سوگند،اگر آن مالها را بیابم،هر چند کابین زنان شده باشند و یا کنیران با آن

خریداری شده باشند،قطعاً آن را بازگردانم. چرا که عدل سبب گشایش و آسودگی

است. و هر آنکس که عدل او را به تنگ آرد،پس ستم دردمندترش سازد.

 

ادامه نوشته

جدول اعراب الفاظ خطبه 14

أَرْضُـــــــــــكُمْ          قَرِيبَةٌ   مِنَ الْمَاءِ ،    بَعِيدَةٌ      مِنَ السَّمَاءِ.   

مبتدا- مرفوع

مضاف الیه

خبر- مرفوع

جار و مجرور

خبردوم- مرفوع

جار و مجرور

مضاف

محلا مجرور

اسم مکان

متعلق به قریبة

اسم مکان

متعلق به بعیدة

 

خَفَّتْ      عُقُولُـــــــكُمْ           وَ          سَفِهَتْ      حُلُومُــــكُمْ. 

فعل ماضی

فاعل مرفوع

مضاف الیه

حرف عطف

معطوف

فاعل مرفوع

مضاف الیه

مجرد

جمع مکسر عقل

محلا مجرور

مبنی بر فتح

فعل ماضی

جمع مکسرحلم

محلا مجرور

 

فَــــــــــــأَنْتُمْ     غَرَضٌ      لِنَابِلٍ            وَ        أُكْلَةٌ        لِآكِلٍ        

جرف ربط

مبتدا

خبر

جار و مجرور

جرف عطف

معطوف به غرض

جار و مجرور

فاء تفریع

محلا مرفوع

مرفوع

متعلق به غرض

 

مرفوع

؟

  

   وَ           فَرِيسَةٌ                لِصَائِل

حرف عطف

معطوف به أُكْلَةٌ مرفوع

جار و مجرور

 

بر وزن فّعیل به معنی اسم مفعول

متعلق به فریسة

متن و معنی فارسی الفاظ و ترجمه خطبه 14

و من کلام له علیه السلام

أَرْضُكُمْ قَرِيبَةٌ مِنَ الْمَاءِ بَعِيدَةٌ مِنَ السَّمَاءِ-  خَفَّتْ عُقُولُكُمْ وَ سَفِهَتْ حُلُومُكُمْ-  فَأَنْتُمْ غَرَضٌ لِنَابِلٍ

وَ أُكْلَةٌ لِآكِلٍ وَ فَرِيسَةٌ لِصَائِل‏.

ترجمه فارسی

زمینتان به آب نزدیک و دور از آسمان است. عقلهاتان سبک و خرد و بردباریتان زایل شده است.

پس شما آماج هدف تیرانداز و خوراکی برای خورنده و شکاری برای حمله ورید.

ادامه نوشته